Każdy początkujący spawacz staje przed problemem doboru materiałów spawalniczych. Na rynku dostępna jest szeroka gama elektrod MMA. Z nazwy elektrod nie jest całkowicie jasne, jaki materiał są przeznaczone do spawania iw jakich trybach. Spróbujmy dowiedzieć się, jaka jest między nimi różnica, a co najważniejsze - jak wybrać odpowiednią dla siebie elektrodę.
Znakowanie elektrod
Oprócz nazwy elektrod, na każdym opakowaniu elektrod znajduje się oznaczenie. Wszystkie niezbędne informacje są zaszyfrowane w oznaczeniu. W przypadku elektrod produkowanych w Rosji wymagane jest oznaczenie następującego typu:
W przykładzie znakowania liczby wskazują parametry:
1. Typ elektrody. Jego charakterystyka wytrzymałościowa to 420 MPa. Dla lepszego zrozumienia możemy to powiedzieć - stopiwa wykonana tą elektrodą, o przekroju 1 mm2, wytrzyma 42 kilogramy na przerwę. Oznacza to, że im wyższa wartość cyfrowa w oznaczeniu, tym mocniejszy szew.
Litera „A” po charakterystyce wytrzymałościowej oznacza zwiększoną odporność szwu na obciążenia udarowe i wibracyjne. Wynika to z obniżonej zawartości szkodliwych zanieczyszczeń w stopiwie, a mianowicie siarki i fosforu. Brak litery „A” oznacza, że elektrody są zwykłej jakości.
Jest jeden wyjątek - elektrody do spawania specjalnych gatunków stali wysokostopowych. W przypadku tych elektrod zamiast charakterystyki wytrzymałościowej wskazany jest skład chemiczny pręta elektrody. Odbywa się to tak, aby spawacz mógł dobrać elektrody do określonego gatunku stali wysokostopowej - po spawaniu szew i metal podstawowy będą miały takie same właściwości.
2. Nazwa elektrody. Do identyfikacji produktu. Z nazwy możesz łatwo kupić elektrody, których będziesz potrzebować w przyszłości, jeśli już z nimi pracowałeś.
3. Średnica elektrodyza. Oznaczenie średnicy metalowego pręta elektrody.
4. Cel elektrody:
- U - do stali węglowych i niskostopowych
- L - do stopowych stali konstrukcyjnych o podwyższonej wytrzymałości
- T - stosowany do stali stopowych żaroodpornych
- B - dla stali wysokostopowych o specjalnych właściwościach
- H - elektrody do napawania
5. Grubość powłoki elektrody:
- M - cienka powłoka
- С - średnie krycie
- D - gruba powłoka
- G - bardzo gruba powłoka
6. Grupa wskaźników przypisanych elektrodom na podstawie wyników badań. W tej sekcji spawacz nie zbierze dla siebie ważnych informacji. Nie ma to wpływu na wybór elektrody.
7. Rodzaj powłoki elektrody:
- Jak nasz
- R - rutyl
- B - główny
- C - celuloza
8. Dopuszczalne położenie przestrzenne podczas spawania.
- 1 - spawanie we wszystkich pozycjach
- 2 - w sumie z wyjątkiem pionu, jeśli spawanie odbywa się od góry do dołu
- 3 - w sumie z wyjątkiem pionu i sufitu
- 4 - spawanie tylko w dolnym położeniu
9. Typ prądu i polaryzacja:
Z poniższej tabeli spawacz może określić, jaki prąd (DC czy AC) i jaka polaryzacja ma zastosowanie do spawania wybranymi elektrodami. Liczba wskazująca rodzaj i biegunowość prądu znajduje się w skrajnej prawej kolumnie.
W przypadku stosowania elektrod na prąd przemienny ważnym parametrem jest napięcie biegu jałowego zasilacza - Uxx. Ten parametr jest podany na tabliczce znamionowej dowolnego zasilacza. Czyli np. Jeżeli w oznaczeniu elektrody jest cyfra 5, to znaczy, że zasilacz do spawania musi mieć Uxx co najmniej 70V.
W kolumnie dla prądu stałego polaryzacja jest wskazana naprzeciw cyfry.
Zatem dla elektrod z numerem 0 w oznaczeniu nie jest używany prąd przemienny, a prąd stały powinien mieć tylko odwrotną polaryzację („+” na elektrodzie).
Kryteria doboru elektrod
1. Musisz wiedzieć, jaki rodzaj metalu i jak gruby zamierzasz ugotować. Zgodnie z tym elektroda jest wybierana zgodnie z jej przeznaczeniem i średnicą.
Dla prostych stali konstrukcyjnych węglowych (przede wszystkim walcowanych wyrobów metalowych - narożników, blach, ceowników itp.) Dobieramy elektrody z literą „U” w punkcie 4. Do spawania stali nierdzewnej - litera „B”.
Średnicę dobiera się w zależności od grubości obrabianego przedmiotu. Optymalny stosunek - wartość średnicy jest równa wartości grubości części.
2. Grubość powłoki wpływa na jakość samego szwu oraz na sam proces spawania. Cienkie powłoki mają tendencję do łatwego oświetlania łuku, ale jakość stopiwa jest obniżona.
Im grubsza powłoka elektrody, tym wyższa jakość spawania. Ale wraz ze wzrostem ilości powłoki elektroda staje się cięższa - trudniej nią manipulować.
3. Ważnym parametrem jest rodzaj powłoki elektrody.
Elektrody powlekane kwasem są najtańsze, ale też najniższej jakości. Podczas ich używania mogą powstawać pęknięcia w szwie, a także zwiększone rozpryski metalu podczas spawania.
Dla wielu spawaczy optymalne są elektrody powlekane rutylem. Zapewniają dobre zajarzenie łuku, utrzymanie jego palenia, dobre tworzenie się szwu, łatwo usuwalną skorupę żużlową.
Powłoka główna wymaga starannego przygotowania powierzchni części przed spawaniem - usuń zgorzelinę, rdzę, zanieczyszczenia olejem. Główna powłoka jest bardzo kapryśna - łuk jest trudny do zapalenia, raczej trudno go utrzymać. Ale z drugiej strony elektrody z podstawową powłoką dają najsilniejsze szwy.
Powłoka celulozowa nie toleruje przegrzania i ulega zniszczeniu przy najmniejszym przyklejeniu elektrody. Jego główną zaletą jest dobre formowanie ściegu grzbietowego podczas spawania jednostronnego. Jeśli nie masz dostępu do tylnej części szwu, te powlekane elektrody zapewnią lepszą jakość.
4. Nie zapomnij o rodzaju i polaryzacji prądu. Aby uniknąć problemów z uruchomieniem łuku i utrzymaniem jego palenia się należy postępować zgodnie z zaleceniami producenta zgodnie z powyższą tabelą.