W 2005 roku na dużym ekranie pojawiło się Królestwo Niebieskie Ridleya Scotta, w którym wystąpił Orlando Bloom. Obraz artystyczny niezwykle swobodnie reagował na przedstawienie wydarzeń historycznych poprzedzających III krucjatę z lat 1189-1192. Reżyser dla dramaturgii poważnie zmienił wiele wydarzeń, chronologii, postaci i motywów. Jednak dzisiaj nie interesuje nas historia. W jednej ze scen filmu pojawia się puchar z lodem. Pytanie: skąd takie „szczęście” mogło pochodzić w XII wieku na środku Pustyni Judzkiej?
Pod koniec filmu „Królestwo Niebios” dwaj główni antagoniści filmu Guy de Lusignan w wykonaniu Marton Csokas i Renaud de Chatillon Brendana Gleesona zostaje schwytany przez Salaha al-Dina, mistrzowsko zagrany przez amerykańsko-syryjskiego aktora Ghassana Masad. Rycerze frankońscy stają przed sułtanem kurdyjskim przed sądem. Rozmowa zaczyna się od przekazania Saladynowi pucharu wypełnionego lodem wydobytym z tajemniczego pudełka przez Saladyna. Saladyn najpierw wręcza kubek de Lusignanowi, ale odmawia picia z rąk muzułmanina i przekazuje kubek de Chatillonowi. Po tym, jak Reno gasi pragnienie, Saladyn osobiście zabija swojego wroga i sprawcę.
Trudno powiedzieć, jak długo lód w pudełku mógł podróżować przez pustynię. Nie ulega jednak wątpliwości, że mieszkańcy Bliskiego Wschodu doskonale potrafili wytwarzać twardą wodę już od czasów starożytnych. Technologia produkcji i przechowywania lodu na pustyni została wynaleziona przez starożytnych Persów (współczesny Iran) około 450-400 pne. Podczas gdy starożytni Rzymianie z dzikimi okrzykami, strzałkami w dłoniach i przepaskami na biodrach nago fotele dopiero zaczynały biegać wokół Tybru za resztą kursywy, próbując je wepchnąć… tam "Opublikuj”, starożytni Persowie stworzyli już najbardziej złożone systemy inżynieryjne. Jednym z nich był „Jakchal». Dziś termin ten we współczesnym Iranie, Tadżykistanie i Afganistanie nazywa się zwykłą nowoczesną lodówką. Pierwsze jachty oczywiście nie były elektryczne, ale lodówki.
Projekt jachchala składa się z dwóch głównych elementów: potężnej piwnicy (bez sufitu na poziomie gruntu), która wchodzi w ziemię na 5-10 metrów i pokrywającego ją stożkowego dachu. Do największych i najbardziej złożonych starożytnych perskich lodówek można było podłączyć Kyariz - kanalizacja podziemna. Dodatkowo każdy jacht miał badgira – specjalna wentylacja usuwająca ciepłe powietrze i utrzymująca prawidłową równowagę temperaturową. Persowie wnieśli do chłodni akwedukt, przez który woda spływała do jachchala w celu zamrożenia. Z reguły akwedukt ciągnięty był wzdłuż jakiejś ściany z zachodu na wschód. Zrobiono to po to, aby woda zbliżająca się do magazynu była w cieniu i zaczęła stygnąć, zanim jeszcze dotrze do jachtu.
Oprócz wielu przemyślanych rozwiązań architektonicznych poprawną pracę jachchala zapewniały także specjalne materiały budowlane, które zostały użyte do jego budowy. Sama konstrukcja składała się z cegła z adobewykonane z gliny i słomy. Jednak potem ściany jachtu zostały pokryte warstwą specjalnej wodoodpornej mieszanki”sarooj». Sarooj zapobiegał wsiąkaniu wody w cegłę i sprawił, że wtoczyła się z powrotem do skarbca, gdy próbowała wyparować. Sarudj zrobiono z piasku, gliny, limonki, sierści koziej, białka jaja i popiołu zmieszanych w określonej proporcji.
Dzięki temu temperatura powietrza wewnątrz jachtu zawsze była zauważalnie niższa od temperatury powietrza na zewnątrz. Magazynowanie w okresie letnim pozwalało na przechowywanie zapasów lodu przez cały gorący sezon. Kiedy skończyło się lato, temperatura powietrza na zewnątrz i wewnątrz stała się na tyle niska, że kompleks mógł również produkować lód bezpośrednio na miejscu z wody, która dostała się do lodowni przez akwedukt. Często, gdy jacht dopiero powstawał, właściciele wnosili na niego pewną ilość „dzikiego” lodu wydobywanego w pobliskich górach. Lód przyniesiony i ułożony w perskiej lodówce pozwolił znacznie obniżyć temperaturę wewnątrz pomieszczenia. W ten sposób proces produkcji i przechowywania ożywczego skarbu był dodatkowo wspierany niezależnie. Najważniejsze było, aby nie używać zbyt dużo lodu na raz, stale dostarczać wodę i nie zakłócać równowagi temperatur.
>>>>Pomysły na życie | NOVATE.RU<<<<
Oczywiście w tamtych czasach lód z jachtów nie był dostępny dla wszystkich. Produkcja i magazynowanie lodu było w dzisiejszych czasach poważnym biznesem. Lód kupowali przede wszystkim przedstawiciele klas uprzywilejowanych, a także najbogatsi kupcy i rzemieślnicy. Lód był używany zarówno do utrwalania żywności, jak i do produkcji wielu potraw. Na przykład w starożytnej Persji w V wieku pne wynaleziono prototyp nowoczesnych lodów - deser faloude. Dziś jest wybitnym przedstawicielem tradycyjnej kuchni irańskiej.
Jeśli chcesz wiedzieć jeszcze ciekawsze rzeczy, to powinieneś poczytać o tym sferyczna podziemna lodówka zrobiła furorę w Europie, a śmiejemy się tylko z "wynalazku".
Źródło: https://novate.ru/blogs/240921/60658/
TO INTERESUJĄCE:
1. Ogromny zbiornik pod piaskami Sahary: dlaczego Afrykanie nie korzystają z daru natury
2. Pistolet Makarowa: dlaczego nowoczesne modele mają czarną rękojeść, jeśli pod ZSRR był brązowy
3. Dlaczego rewolucyjni marynarze owinęli się w pasy z nabojami?